dinsdag 2 juli 2013

The Totalitarian State 14


Het cynisme begint doorgaans als een pose van wankelmoedige pubers en eindigt als het te lang wordt volgehouden onvermijdelijk in de overlevingsstrategie van het narcisme. De auteur Arnon Grunberg laat in zijn Voetnoot in de Volkskrant van vandaag het volgende weten:

Is het niet naief te denken dat bondgenoten elkaar niet bespioneren?

Om vervolgens te stellen:

De verontwaardiging over de Amerikaanse praktijken zal vermoedelijk snel verdwijnen. De Europese leiders weten ook wel dat zij Amerikaanse diplomaten zouden bespioneren als ze de middelen en de macht hebben.

Oftewel: waar maken we ons druk over? Dit is de normale gang van zaken in democratische rechtstaten waar de gemeenschap miljarden besteedt aan de bescherming ervan. Daar zullen we ons bij neer moeten leggen. Bij wat precies? Welnu, bij het feit dat 'bondgenoten' elkaar als vijanden beschouwen, dat 'vrienden' niet bestaan, omdat ieder mens als van nature alleen uit is op eigen gewin, of zoals Plautus schreef: 'lupus est homo homini.'  De mens is een wolf voor zijn medemens. Altruisme en burgerlijk fatsoen onder mensen is een onnatuurlijke afwijking, een als het ware genetisch defect. Moraliteit is niets anders dan een manier om de ander eronder te houden. Vervolgens krijgt men retorische vragen als de volgende van Grunberg:

En is het erger om diplomaten af te luisteren dan burgers?

Nee, meneer Grunberg, maar daar gaat dit onderwerp niet over. U lijkt die morele vraag te stellen om te ontkomen aan het morele aspect. En dat doet u dan als volgt:

Dit doet denken aan de discussie of Amerika met drones Amerikaanse burgers mag doden. Vanuit strikt juridisch oogpunt is die discussie te begrijpen, maar vanuit moreel oogpunt maakt het weinig uit of een burger een Jeminitisch paspoort heeft of een Amerikaans.

Wat bedoelt u met 'strikt juridisch'? Bestaat er in dit geval ook iets dat niet 'strikt juridisch' is? Door het woord 'maar' suggereert u een tegenstelling tussen 'juridisch' en 'moreel.' Dus 'juridisch' mag het doden van een burger niet die grondwettelijk beschermd wordt tegen de willekeur van de staat, maar 'moreel' maakt dat niets uit, net zo min als het iets uitmaakt dat 'diplomaten' dan wel 'burgers' worden bespioneerd. Kortom, de moraliteit is hier irrelevant. Ik denk dat er geen tegenstelling bestaat tussen 'juridisch' en 'moreel.' In het recht is de moraal vervat. Waar zou het anders op berusten? Een cynicus is iemand die overal de prijs van weet maar van niets de waarde, zo formuleerde Oscar Wilde het. Net als de ironie bezit het cynisme een dubbele bodem en als men daar doorheen zakt dan...

1 opmerking:

Ron zei

"Het cynisme begint doorgaans als een pose van pubers en eindigt als het te lang wordt volgehouden onvermijdelijk in de overlevingsstrategie van het narcisme." Perfecte omschrijving van onze nationale over het paard getilde troetel-auteur, nou ja bij gebrek aan beter dan..............

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...