maandag 6 april 2009

The White Man's Burden


Hirsohima.

Ik sprak vanochtend een Nederlandse fotograaf die van mening was dat het Westen een positieve rol in Afghanistan kan spelen, vooral met het oog op de positie van de 'islamitische' vrouw. Er zou volgens hem een duidelijke tegenstelling zijn tussen de cultuur van de 'islam' en de cultuur van de 'westerlingen'. Ik merkte op dat de Westerse militairen in Afghanistan actief zijn niet om de positie van de vrouw te verbeteren, maar allereerst om de olie- en gaspijp-leidingen veilig te stellen. Niet voor niets hebben de Amerikanen Karzai als pressident van het land naar voren geschoven, een adviseur dus van de Amerikaanse oliemaatschappij Unocal.

De naam Bin Laden viel, hij zou de reden zijn geweest dat het Westen met geweld Afghanistan was binnengetrokken. Ik wees de fotograaf op het volgende: donderdag 4 oktober 2001 berichtte de Volkskrant: 'Nederland heeft dinsdag in de NAVO-raad vergeefs bedenktijd gevraagd om het bewijsmateriaal over de betrokkenheid van Bin Laden bij de aanslagen in de VS te bestuderen. NAVO-ambassadeur Patijn kreeg nul op het rekest. Volgens diplomaten in Brussel beschikken de VS niet over harde bewijzen tegen Bin Laden, hooguit over sterke aanwijzingen... Patijn vroeg dinsdag op verzoek van minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken een uur bedenktijd nadat de Amerikaanse gezant Frank Taylor de NAVO-raad bewijzen had overlegd van de betrokkenheid van Bin Laden bij de terroristische aanslagen. Ook enkele andere landen, waaronder Luxemburg, vroegen om een "stilteprocedure" .... Volgens goed ingevoerde bronnen wees NAVO-chef Robertson het verzoek meteen af met de woorden dat een NAVO-bondgenoot om onvoorwaardelijk vertrouwen vroeg en dat dit onverwijld gehonoreerd moest worden... Het "bewijs" tegen Bin Laden dat Taylor de NAVO-raad presenteerde, zou in een rechtzaal nooit standhouden... Bij de NAVO brengen diplomaten daar tegenin dat "we op dit moment geen rechtszaak aan het voeren zijn. Dus juridisch spijkerhard hoeft het ook niet te zijn. We staan voor een politiek besluit, dat politieke argumenten behoeft. En die hebben we voldoende gekregen," meent een diplomaat.... Dat is ook het verweer van de Amerikaanse regering. "Het is niet terecht om een puur juridisch criterium te hanteren," zegt een Amerikaanse functionaris... De Amerikaanse regering wil de beschikbare gegevens niet openbaar maken.'

In mijn boek 11 september. het keerpunt voegde ik daaraan toe: Met andere woorden: om 1 misdadiger op te hangen of te vergassen moet de VS een ''spijkerhard juridisch bewijs'' overleggen van de schuld van de ter dood veroordeelde, maar om een heel land te kunnen bombarderen is "het niet terecht om een puur juridisch criterium te hanteren.''

De fotograaf was niet onder de indruk van de door mij aangevoerde feiten. Zijn betoog kwam erop neer dat wij, het beschaafde Westen, daar in het barbaarse Oosten zijn om er de beschaving te brengen. Beschaving dus. De Britse auteur Ronald Wright schrijft over de jaren na de Eerste Wereldoorlog het volgende: 'The battlefields were slowly ploughed over or left to armies of the dead: acres of crosses and headstones in perfect array. Above them reared silent temples of white stone to the "Great War for Civilization" -- as if civilization had won. In truth, civilization had died with mustard-gas and the maggots, with the aerial bombing of civilians in their beds. The fond belief of the Enlightenment -- that techological and moral progress go hand in hand -- was dead. The civilized had learned what many "savages" already knew: that civilization behaves no better than savagery and does its worst on a far greater scale. The spectacle of the "master organizers of the world" butchering one another had not been lost on the "lesser breeds" they ruled. The pretensions of imperialism were undone. Indepedence movements sprang up in the tottering empires... It became a matter of when -- not if -- the white man would unload his burden.'

En desondanks, na al die jaren, zelfs na Auschwitz en Hiroshima, meent een Nederlandse fotograaf dat het de 'white man's burden' is om de 'lesser breeds' de westerse beschaving bij te brengen. We hebben hier te maken met een gevaarlijke vorm van autisme. Een vorm die mensenlevens eist, en helaas niet beperkt blijft tot 1 Amsterdamse fotograaf.

8 opmerkingen:

Ismael zei

Hebben Afghanen ooit hun verlangen laten blijken of ze wel geholpen willen worden middels bombardementen op hun familieleden die zich al dan niet bij het verzet tegen de westerse bezettingslegers hebben aangesloten?

Ik heb laatst de film Rabbit Proof Fence gezien, die verhaalt over aboriginalkinderen die van hun ouders gescheiden werden waarna ze een "blanke" opvoeding kregen. Op een gegeven moment zag ik deze scene, die mij aan bovenstaande deed denken:

http://www.youtube.com/watch?v=eWjGteDg9VE

"And in spite of himself, the native has to be helped"

Unknown zei

Laatst het boek Ik, Geronimo gelezen.
Dit Apache-opperhoofd vertelt dat "de blanken" zijn volk de oorlog hebben verklaard omdat de Apache zelf alcohol stookten en omdat de mannen hun vrouwen sloegen. Genocide met een vrouwvriendelijk smoesje.

Zelfs de verhalen veranderen dus niet. Of het moest zijn dat de Afghanen maar eens alcohol moeten leren drinken...

Anoniem zei

Als je dan toch een bom beschaafd wil gebruiken, waarom dan niet 1tje gegooid op de aanvoerlijnen naar de concentratiekampen?

anzi

Anoniem zei

Ook voor sommige aangeklaagden die geen schuld hebben,is geen spijkerhard juridisch bewijs nodig, als je maar zwart genoeg ben en arm om geen goede advocaat te kunnen betalen.
Hierbij ben je schuldig aan het zwart zijn.


anzi

Sonja zei

Onze beschaving. Lees Freud's Das Unbehagen in der Kultur. Een beschaafde meneer uit het beschaafde en democratische Israël, dat is bijvoorbeeld Martin van Creveld.

"Waarom gelooft u niet in een wereld zonder agressie?
Agressie, haat, wraak - het zijn allemaal menselijke gevoelens. Als je ze helemaal wil uitbannen, krijg je heel vlakke mensen. Een soort robots. In dit gesprek zit ook veel agressie. U daagt me uit.

Maar dat is toch mooi? We trekken geen messen, maar sublimeren onze agressie.
Ik zou niet in een wereld willen leven, waarin alle agressie gesublimeerd wordt. Dat heeft iets onsmakelijks. Sublimatie is onecht.

Welnu, wat is, o.a. volgens Freud (die het woord het eerste gebruikte in de psychologie) wat een beschaafd mens tot een beschaafd mens maakt: sublimatie. Niet te verwarren met repressie. Sublimatie is niet onecht, tenminste, niet in de moderne mens. Alleen een holbewoner zou het onecht kunnen noemen, of een mens die zijn medemens doodslaat voor een (ander zijn) vrouw, of voor een sigaret. Zonder sublimatie, rede, en controle over onze gewelddadige instincten is beschaving niet mogelijk. Het is de reden dat de mens nog bestaat. En het is beschaving die wetten produceert tegen zaken als moord en verkrachting. Dat alles is volgens Van Creveld "onecht". Zonder beschaving, en dus zonder sublimatie, is geen mens van waarde. Zodoende is moord en doodslag voor de traditionele fascist (geweld = 'echt') als Van Creveld slechts een simpele rekensom: "En dan is het Israëlische leger op geen stukken na het ergst van allemaal. Het heeft nooit gedaan wat de Amerikanen deden in Vietnam (...) ze hebben geen napalm gebruikt, ze hebben geen miljoenen mensen gedood. Dus alles is relatief..." en dat is in Van Creveld's ogen hoogstwaarschijnlijk een goed excuus om Israëlische soldaten hun zelfhaat af te laten reageren op de zwakkere, die zij terroriseren. En hoe harder en wreder dat gebeurt, hoe groter de zelfverachting.

Een paar jaar nadat Freud de Goethe Prijs kreeg voor zijn bijdrage aan de psychologie en de Duitse literatuur verbrandden de nazi's zijn boeken.

Thesingh zei

Jaja om al die mensen te vernietigen moet je wel hele goede bedoelingen hebben. Die fotograaf heeft er waarschijnlijk zelf meer pijn van dan die dode Afghanen.

Ooit heb ik zo iemand zo ver gekregen om de DVD Manufacturing Consent te kijken. DIe persoon zag ik daarna een half jaar niet meer, omdat het hele wereldbeeld aan gort was geholpen.

Dat 1984 niet een dystopie is over een totalitaire werkelijkheid, maar eigenlijk een geraffineerde sleutelroman over de totalitaire werkelijkheid is een brug te ver voor de meesten.

Poplar zei

De foto van Auschwitz is niet in Auschwitz genomen, maar van een een massagraf-in-wording in Bergen-Belsen, na de bevrijding. (In Auschwitz stonden gaskamers en crematoria.)

Adelei zei

De enigen die de Afghaanse vrouwen kunnen bevrijden, zijn zijzelf. Dat ik geen gemakkelijke conclusie, maar het is wel de enige houdbare.
Onlangs stelde ik op LinkedIn de vraag waarom er geen kritische vragen worden gesteld door Nederlandse media over ons Afghanistan-beleid. Deze vraag stelde ik voorafgaand aan de aanval op Kamp Holland.
De drogredenen tuimelden vervolgens over het beeldscherm: er waren in de pers zoveel kritische geluiden dat ik die wel zelf kon vinden. Op mijn vraag waar ze dan te vinden zouden zijn, kreeg ik van verschillende kanten de bal teruggekaatst. Die moest ik zelf maar opzoeken. De verholen agressie over het feit dat ik de Nederlandse journalisten had durven te wijzen op hun tekort aan kritisch onderzoekend vermogen, was duidelijk tegen het zere been. En zoals dat dan gaat in Nederland: je kop moet eraf.
De Nederlandse gevestigde media lijden aan een ernstige vorm van blikvernauwing en arrogantie. Er is geen enkele rechtvaardiging voor onze aanwezigheid in Afghanistan. Zolang er troepen zijn, is iedere ontwikkelingshulp een vals en onoprecht gebaar.

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...