woensdag 18 februari 2009

Het Neoliberale Geloof 337

Een stukje psychologie voor beginners, gepubliceerd door de NRC, maar voor de commerciele massamedia toch al heel gewaagd.
'Mensen vluchten in consumptie om gebrek aan status te verhullen
Maar gelukkig verstoort de kredietcrisis dit toneelspel.
Gepubliceerd: 17 februari 2009 14:57 Gewijzigd: 17 februari 2009 16:26
Geld geeft pas status als je het uitgeeft. Het probleem van deze tijd is dat veel mensen zonder status toch geld hebben. Zij camoufleren hun gebrek aan status met consumptie. De kredietcrisis zal de mensen ontmaskeren die hun schuld in stilte dragen
.
Door Erik Bähre

Ik heb niet veel sympathie voor de financiële wereld en geniet er eerlijk gezegd ook wel een beetje van als de goeroes van het financiële verkeer een veeg uit de pan krijgen.
Ze krijgen fikse kritiek op hun modellen die uit gaan van een extreme mate van rationeel handelen. Er wordt hevig gediscussieerd of ‘de markt’ wel altijd de beste manier is om waarde te bepalen.
Bovendien worden de grootverdieners steeds sterker bekritiseerd voor het kapitaal dat ze voor zichzelf binnen halen of de fraude die nu meer aandacht krijgt. De scheuren in de fictie van ‘de rationele mens’ en ‘de markt’ die het beste waarde bepalen zijn hoopgevend in deze verder dramatische financieel-economische crisis.
Maar zijn deze bankiers, modelmakers, en productontwikkelaars daarmee ook de schuldigen van de crisis? Mijn indruk is dat ze te zeer als zondebok worden aangewezen. De kredietcrisis laat eerder zien dat er een gebrek aan inzicht en controle is, ook binnen grote financiële instellingen. Veel van de gebruikte methoden en uitgangspunten om waarde te bepalen blijken een fictie te zijn. Met de crisis is de betovering verbroken maar daarmee zijn ‘ze’ nog niet noodzakelijk verantwoordelijk voor de crisis.
De mogelijkheden om status en prestige te verwerven zijn in het tijdsbestek van een generatie sterk veranderd en dat zou wel eens veel belangrijker kunnen zijn dan nu wordt ingezien. De wegen om status te verwerven zijn veel minder divers geworden en tegelijk zijn er steeds meer mensen die status en aanzien proberen te verwerven. Het gevolg is een toenemende consumptiedrift, desnoods gefinancierd met leningen.'

Mensen_vluchten_in_consumptie_om_gebrek_aan_status_te_verhullen

Kennelijk besefte de NRC-redactie niet hoe de psychologie van het kapitalisme al een eeuwlang werkt.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Ik proef vooral 'blame the victim'. Bähre suggereert dat de crisis vooral de schuld is van de hebzucht van de leners. Allereerst wordt die hebzucht natuurlijk gestimuleerd van het wieg tot het graf door reclame en meer algemene propaganda voor consumptie (met name vanuit de economische "wetenschap"). En nog belangrijker, daar waar de eigenlijke oorzaak ligt van de crisis: de kredietverstrekkers hebben het hele speelveld naar zich toe getrokken, hebben de politiek de regulering onderuit laten halen, hebben het belastingstelsel ondergraven, hebben een hele financiële trukendoos ontwikkeld om de argeloze spelers in het veld (leners, investeerders) het vel over de oren te halen. Dat is hun hebzucht. Voor die insider-hebzucht was de hebzucht van de naieve lener natuurlijk geen partij. "De mens is slecht" (zoals Bähre in feite zegt) levert echt geen begrip op van de dynamiek achter de crisis. Specifieke financiële belangen zijn aan hun gerief gekomen ten koste van het publiek. Dáár ligt de oorzaak van de crisis, niet bij een algehele "zondigheid" van consumenten.

Anoniem zei

Goede uiteenzetting Paul!

Anzi

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...