dinsdag 23 december 2008

De Nuance van de NRC 67

Hoe gaat de NRC-redactie in dit soort gevallen te werk? Men krijgt in Rotterdam via 1 of meer persbureau's informatie binnen en een redacteur stelt zo een bericht samen. Betekent dit dat die persbureau's ter plaatse zijn en hun informatie altijd grondig checken? Nee. Vandaar de noodzaak om uit te vinden hoe die persbureau's hun informatie hebben vergaard.

Ik geef een voorbeeld: dertien jaar geleden was ik het Koerdische deel van Turkije, waar het Turkse leger met veel geweld en grootschalige schendingen van de mensenrechten het Koerdisch verzet probeerde te vernietigen. Via een medewerker van de Verenigde Naties werd ik naar de grens met Irak gesmokkeld en was daar getuige van een Turkse inval in Noord-Irak. Toen ik uiteindelijk het gebied weer wist te ontsnappen, arriveerde ik in Diyarbakir waar ik op tv F-16's bergen zag bombarderen. Ikzelf had geen enkel vliegtuig gezien, wel veel tanks en artillerie. Nadat ik in Ankara was gearriveerd om daar vandaan naar Nederland terug te vliegen, bezocht ik een persconferentie waar Turkse en Europese politici hun visie gaven op de mogelijke toetreding van Turkije tot de EU. Ik zag er eerst een Nederlandse correspondente die geen tijd had om met mij te praten, omdat ze het te druk had de Hilversumse omroepen te berichten wat er duizend kilometer verderop met de Koerden gebeurde. Ik was er geweest en had gezien wat daar gebeurde. Zij niet, maar toch had ze geen tijd om mijn ervaringen te horen voordat ze Hilversum ging vertellen wat er in dat afgesloten gebied gebeurde. Nadat Turkse tv-collega's hadden gehoord dat ik in dit afgesloten gebied was geweest, vroegen ze onmiddellijk wat ik gezien had. Na afloop stelde ik hen de vraag waar die beelden van F-16's vandaan kwamen? Oh, antwoordden ze, die dateren van twee jaar geleden, maar je weet hoe het gaat, niemand weet dat meer. En als je internationaal in prime-time beelden weet te verkopen, verdien je handenvol geld, zo is bekend.
Eenmaal terug in Nederland bleek ook het NOS-Journaal die beelden te hebben uitgezonden. Ik belde de toenmalige hoofdredacteur Gerard van der Wulp en vroeg hem tijdens een VPRO-uitzending waar hij die beelden vandaan had. Zijn antwoord: van Reuters in Londen. Maar hoe weet u dat die beelden ook daadwerkelijk onlangs zijn opgenomen? Dat weten we niet, zei Van der Wulp. Je weet hoe het gaat, de hele dag stromen beelden binnen en daar maak je dan een keuze uit. Je hebt gewoon de tijd niet om te checken of die beelden kloppen. Met andere woorden: het NOS-Journaal weet in dit soort gevallen niet of de beelden die ze uitzenden ook de werkelijkheid illustreren. Dat maakte Gerard van der Wulp en ook jij in wezen niet uit. Als er maar bewegende beelden zijn, want zonder bewegende beelden, geen NOS-Journaal. Hetzelfde geldt voor de kranten, zonder 'informatie' geen krant. De schijn heeft de werkelijkheid allang ingehaald. Vandaar ook dat Gerard van der Wulp zonder enige moeite zijn baan als journalist kon inwisselen voor het spindoctorschap bij wat officieel heet de Rijksvoorlichtingsdienst, waar hij de eerste woordvoerder is van het koninklijk huis en de minister president. Let u nu eens op hoeveel journalisten van de commerciele massamedia als spindocters van de overheid of het bedrijfsleven eindigen, of omgekeerd.

Vandaar het belang dat kranten als de NRC aan bronvermelding doen. Daar staat en valt onafhankelijke berichtgeving bij. Zonder duidelijke bronvermelding geen nuancering.

1 opmerking:

Sonja zei

Israël probeert begrip te kweken voor offensief in Gaza
"Volgens militair analist Reuven Pedatzur heerst er bij het leger en het ministerie van defensie grote zorg over het verlies aan mensenlevens dat met een inval gepaard kan gaan en zouden ook zij liever zien dat het bestand in ere wordt hersteld. Maar zodra en bij de Palestijnse raketaanvallen veel dodelijke slachtoffers vallen hebben ze geen keus meer, zei hij."

Bronvermelding: militair analist Reuven Pedatzur
Reuven Pedatzur is a lecturer at the Department of Political Science at Tel Aviv University. He is the Director of the Galili Center for Strategy and National Security. He serves as a fighter pilot in the Israeli Air Force reserves.
Deze 'analist' reist de hele wereld rond (o.a. met Daniel Pipes, die o.a. alle moslims in de VS in interneringskampen wil stoppen) om uit te leggen waarom het Israël zich ten alle tijde zoveel mogelijk wapens moet aanschaffen. Inclusief nucleaire.

Waar het Israël natuurlijk om gaat zijn de verkiezingen in februari. Israël zinspeelt erop om de democratie de kop in te drukken voordat het een kans krijgt. Voor de tweede keer.

De propaganda is weer erg: Israël "reageerde" op raketaanvallen van Hamas. Ook nergens wordt vermeld dat Israël het bestand regelmatig heeft geschonden. Gisteren las ik dat Israël overweegt om "ten oorlog te trekken" tegen de Gazanen. Maar hoe kun je dat een oorlog noemen, wanneer je je eigen gevangenis gaat aanvallen?
Een andere spin is dat Hamas het bestand zou hebben "beëindigd" - terwijl het gewoon afliep.
Enfin "het regende weer raketten" op steden als Sderot en Ashkelon, die volgens mij tegenwoordig functioneren als openluchtmusea voor buitenlandse bezoekers. Hoeveel raketten er "regende" (immer op deze manier vertaald, waarschijnlijk van het even bekende "a barrage of rockets") wordt niet duidelijk: de ene krant spreekt, wanneer het een getal noemt, van "honderden", een andere van "duizenden". Dat duidt op nattevingerwerk.

Laatste zin in BN/De Stem:
"Barak heeft een plan voor beperkte militaire actie klaar liggen, maar of en wanneer het zal worden uitgevoerd hangt af van wat Hamas in de komende weken doet."
Alsof Israël ooit iets van Hamas heeft laten afhangen. De suggestie is duidelijk, nog voor er wordt ingegrepen: wanneer Israël wraak neemt op de bevolking, is dat de schuld van Hamas.

ND 1 uur geleden:
Hamas hoopt op uitbreken van de eerste Gazaoorlog
door onze redacteur Jan van Benthem

"Er is een mooi Bijbels voorbeeld, uit de tijd van de koningen. De koning van Aram terroriseerde Israël met voordurende aanvallen, tot de profeet Elisa met Gods hulp het Aramese leger de stad Samaria binnenlokte.

De koning van Israël zag zijn kans schoon om grondig met hen af te rekenen, maar Elisa droeg hem op zich humaan te gedragen: ,,Zet hun brood en water voor, zodat zij eten en drinken en heengaan.''

En de koning betoonde zich humaan, ,,gaf hun een grote maaltijd'' en liet hen vertrekken. Ze kwamen niet meer terug, vertelt 2 Koningen 6

Soms is menselijkheid sterker dan militair geweld. Gezien de voortdurende cirkel van geweld rond en in Gaza is een verrassingsactie tegen Hamas meer dan nodig. Maar dat hoeft niet noodzakelijk met nog sterkere raketten, vergeldingsacties en liquidaties.

Dat lijkt op het eerste gezicht een naïeve gedachte, maar Israël kan zo, om in de woorden van de Bijbel te blijven, "vurige kolen op het hoofd van de vijand leggen".

Wanneer Israël het goede zoekt voor de mensen in Gaza zal duidelijk worden wie het kwade nastreeft.

Dat maakt voor de internationale gemeenschap maar zeker ook voor de Arabische landen het kiezen niet alleen gemakkelijker, maar moreel ook onvermijdelijk."


Ik moest even checken of ik wel een krant zat te lezen. Ja, het is een krant. Jan van Benthem was tot 2004 hoofdredacteur van EO Twee Vandaag.