zaterdag 15 november 2008

Schedel Zonder Tand 2



Mijn vriend Ton Lankreijer e-mailde me dit naar aanleiding van mijn opmerkingen over het bediamante schedeltje van Damien Hirst:
'Natuurlijk werd de diamanten schedel op slag een icoon van deze tijd. Een zelfde icoon als het cola-flesje of de Chevy voor een ander tijdvak, the american dream.

Opgetuigde schedels komen altijd en overal voor, van onze middeleeuwen tot de tibetaanse cultuur tot in de feestwinkel.
Maar ten tijde dat het masker van Wallstreet valt, is een schedel bezet met diamanten de perfekte variant.

Wat is immers een beter symbool voor gebakken lucht, dan een steensoort die schaars en dus duur wordt gehouden dankzij monopolie (Beers) en manipulatie (contracten met andere vindplaatsen dan Zuid-Afrika, bijv. Rusland). Ondanks dat de steen al sinds een decenium kan worden gemaakt in een laboratorium – loepzuiver zelfs.
Verder verschillen de steentjes niet zoveel van schelpes, stokjes, muntjes, whatever.

Toch is het een aanstekelijk idee dat diamant – zoals een ingezonden NRC-brief vorige week meldde – uit louter koolstof bestaat en derhalve net zo prachtig smeult als steenkool?
Wat drukt beter uit dat je ondanks de dikke laag rijkdom nog steeds dezelfde sterflijke schedel hebt als een boer in Ethiopië?

Op zich is een schedel als icoon zo plat als de kop van Juul op een dubbeltje. De kunst schuilt in de marketing ervan – ook passend bij deze tijd. Hoe krijg je een meute zo gek om hiervoor in de rij te gaan staan tijdens een koude museumnacht?

En beetje kunstenaar had het ding echter als ‘basismateriaal’ bezien. Misschien had hij het zo gemaakt dat de diamanten langzaam loslieten en eruit vielen. Wat mij betreft, Stan, hadden er wel wat meer tanden mogen ontbreken onderhand.

Of hij had à la Pete Townsend met z’n gitaar en plein publique een groot vergrootglas geinstalleerd, net zolang totdat de schedel in de fik zou vliegen. Met als achtergrondsmuziek ‘Diamands are forever and ever and ever...’
Maar goed, ik ben kunstenaar noch zakenman - slechts jolig.

Als je me nog wat ruimte geeft, Stan, wil ik nog iets opmerken. Alle geschenken die een man na een eeuw marketing aan een vrouw ‘dient’ te geven, zijn inmiddels bedenkelijk of besmet.
Van diamant tot bont tot goud tot parels tot bloemen.
Maar de cliché’s zitten er wereldwijd ingeramd, mede dankzij Hollywood. Zo weet een moderne man in Nepal dat hij een echtelijke ruzie bijlegt met een bloemetje.
Het vinden van een bloemenwinkel in Kathmandu is wellicht lastiger...

Je schreef over de nieuwe betekenis van ‘branding’. Ik hoop dat ik hiermee m’n steentje heb bijgedragen om iets verder te komen dan de branding (of bashing) van het Hirst-schedeltje,-
for the laugh of mankind.'

9 opmerkingen:

Sonja zei

"Op zich is een schedel als icoon zo plat als de kop van Juul op een dubbeltje. De kunst schuilt in de marketing ervan – ook passend bij deze tijd. Hoe krijg je een meute zo gek om hiervoor in de rij te gaan staan tijdens een koude museumnacht?"

Wat is een schilderij meer dan verf uit een tube gemeerd op een lap opgespannen op een houten raam? "De kunst schuilt in de marketing ervan – ook passend bij deze tijd. Hoe krijg je een meute zo gek om hiervoor in de rij te gaan staan tijdens een koude museumnacht?"

Ik mis hier nog de vermelding van Kniertje's pan met koude koteletten. Het is te makkelijk geredeneerd, aangezien er ontelbare zaken bestaan van allerlei soorten materiaal, waar mensen voor in de rij staan. En kunst maakt daar geen noemenswaardig deel van uit.

En met "deze tijd" heeft dat niets te maken want het is een fenomeen van alle tijden. Alleen een kunstenaar (en zijn status) is blijkbaar kwetsbaar genoeg, zodat het volk het lef kan opbrengen om verontwaardigd op Hirst - en de over hem gesuggereerde bij voorbaat al 'foute' intenties (want Hirst komt nergens zelf aan het woord) - te spugen. Klaarblijkelijk de "kop van Jut" of Juul whatever.
---------------

De Wikipedia meldt over Hendrik Jut:

De media-aandacht was enorm en Jut werd in de kranten als de grootste en meest gewetenloze moordenaar uit de geschiedenis gepresenteerd. In alle Haagse etalages konden de portretten van de "monsterlijke daders" worden bewonderd en boekhandels verdienden goed geld met de verkoop ervan.

Jut, bijgestaan door mr. Pieter Cort van der Linden, kreeg levenslang voor dubbele moord. Uit angst voor lynchpartijen - veel mensen wensten de zojuist in Nederland afgeschafte doodstraf voor Jut - werd hij overgebracht naar een gevangenis in Leeuwarden, waar hij twee jaar later overleed. Een kermisuitbater maakte de volkswoede te gelde door een attractie waarop mensen met mokerslagen hun woede konden afreageren Kop van Jut te noemen. "Kop van Jut" kreeg hierdoor ook de figuurlijke betekenis van "zondebok".

De media-aandacht was enorm en Jut werd in de kranten als de grootste en meest gewetenloze moordenaar uit de geschiedenis gepresenteerd. In alle Haagse etalages konden de portretten van de "monsterlijke daders" worden bewonderd en boekhandels verdienden goed geld met de verkoop ervan.
--------

Het hoofd, de schedel, blijkbaar een uitstekend object voor volkswoede. Vandaar de poplariteit van openbare onthoofdingen. Zou Hirst zo intelligent zijn, of is dit gewoon toeval?

Richard Dorment, kunstcriticus van de Daily Telegraph schreef: "If anyone but Hirst had made this curious object, we would be struck by its vulgarity. It looks like the kind of thing Asprey or Harrods might sell to credulous visitors from the oil states with unlimited amounts of money to spend, little taste, and no knowledge of art. I can imagine it gracing the drawing room of some African dictator or Colombian drug baron. But not just anyone made it - Hirst did. Knowing this, we look at it in a different way and realise that in the most brutal, direct way possible, For the Love of God questions something about the morality of art and money."

Zou Hirst werkelijk zo intelligent zijn, of is dit gewoon 'elitaire mooipraterij' achteraf?

Volkswoede over kunst is er altijd al geweest, het urinoir van Duchamp, de perversiteit van het surrealisme, de barbaarse (en niet-Arische) kunst van de post-expressionisten, maar denk ook aan de Beatles, de heuse rechtzaken over geheime boodschappen in de muziek van Judas Priest, die je kunt horen wanneer je de plaat achterstevoren afspeelt (een tiener zou zichzelf daardoor van het leven beroofd hebben), denk aan boeken, etcetera.
In een democratie moet volkswoede gekanaliseerd worden, en uiteraard speelt de media daar een grote rol in. Momenteel kan niemand meer onafhankelijk nadenken over de betekenis van schedel - het gebeuren er omheen heeft doetreffend gestigmatiseerd. Mijns inziens was dat ook de bedoeling: de volkswoede (over kapitaal en bezit) kan zich beter richten op de kunst (weerloos) dan op de mensen die van oudsher hun goud en edelstenen op hun eigen hoofd plakken. Toch?

"Hoe krijg je een meute zo gek om hiervoor in de rij te gaan staan tijdens een koude museumnacht?"

Hoe krijg je Ton Lankreijer van 'Boer zoekt vrouw' en 'Schoondochter gezocht' zo gek om zijn commentaar op een ander zijn weblog geplaatst te krijgen terwijl hij honderd procent ingang heeft in de media en branding establishment? Dat is vervolgens mijn vraag. En daarnaast, als we toch moreel moeten zitten doen, waarom maakt hij emotie-tv? Programma's die "zo plat als de kop van Juul op een dubbeltje" zijn?

De huidige baas van Ton Lankreijer is René Stokvis, van René Stokvis Producties en SNP Holding. Die adverteert:
"SNP Holding met haar productiemaatschappijen René Stokvis Producties en 625 TV Producties is gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van branded content televisieprogramma’s en multimediale concepten. Deze specialisatie zal zich de komende tijd verder doorzetten. Daarnaast is SNP Holding sterk in licensing, corporate video's en events.

Formats en producties dienen optimaal aan te sluiten bij de communicatiedoelstellingen van de adverteerder om de juiste boodschap en werking te realiseren. Daarbij is kwalitatieve en onderhoudende content het enige vehikel voor de juiste werking. Deze balans vereist een goede kennis van adverteerders en van de laatste content- en communicatieontwikkelingen. SNP Holding beschikt over creatieven, tv-programmamakers, nieuwe mediaspecialisten en marketingcommunicatiestrategen om de juiste formats te ontwikkelen.
...
René Stokvis Producties heeft zowel de kennis, als de ervaring, de mensen en de faciliteiten in huis om de productie van corporates op een professionele manier uit te voeren. Door onze ervaring op het gebied van gesponsorde televisie weten we hoe we de communicatiedoelstellingen van een bedrijf kunnen verwerken in een audiovisuele productie, passend bij het imago en de individuele wensen van onze klanten."

Daarom beweerde Stokvis ook over zijn nieuwe werknemer: “Hij past erg goed bij de genres die wij produceren. Hij heeft zowel bij de Publieke Omroep als bij Commerciële zenders bewezen goed te begrijpen wat onze opdrachtgevers willen en hij is een welkome ’sterspeler’ in ons team.”

Dus beste Ton, bespaar me je verontwaardigde praatjes over platheid, en "de cliché’s" die "er wereldwijd ingeramd" zitten, want daar draag jij aan bij met je werk en je werkgever die naar eigen zeggen een expert in branding is. Begin daar dan eens mee, wanneer je verontwaardiging zo groot is. Ik wens je veel succes.

Anoniem zei

Ton schrijft:

Sonja: ‘Hoe krijg je Ton Lankreijer van 'Boer zoekt vrouw' en 'Schoondochter gezocht' zo gek om zijn commentaar op een ander zijn weblog geplaatst te krijgen terwijl hij honderd procent ingang heeft in de media en branding establishment? Dat is vervolgens mijn vraag. En daarnaast, als we toch moreel moeten zitten doen, waarom maakt hij emotie-tv? Programma's die "zo plat als de kop van Juul op een dubbeltje" zijn?’

Wie is toch die ‘je’ in de eerste zin? Dat moet jij zijn, Stan. Toch?
Hm, die Sonja, zou ze een dochter van Willy Alfredo kunnen zijn?

Uit haar reaktie doemt het beeld op van een dame in een koker-rokje, veel te nauw om een stap opzij te zetten en zichzelf te bezien. En met een priemend vingertje slingert ze ’Roept u maar!’ de digitale zaal in.

Ongetwijfeld is madamme een heuse kunstenaar, kan niet missen: iemand is met z’n tengels aan haar vak, haar roeping gekomen.

Dan zou je veronderstellen dat zij het overdrachtelijke van ‘een plat dubbeltje’ begrijpt. Maar kennelijk is ons Sonnetje zonder humor en een beetje symboolblind.

Het ‘for the laugh’ bedoelde tekstje wordt aangegrepen om.. ja.. wat eigenlijk... om eigen kunnen en kennis te etaleren met hapsnap citaten.. zoiets?

‘Want pas op, hè, ik ben hier de kunstenaar!’

Haar litanie bestaat uit dezelfde google-copy-paste formule die mevrouw Alfredo op mijn naam heeft toepast. Kennelijk kan zij zich niet voorstellen dat er nog mensen bestaan die niet op internet voorkomen.

Noemt men dit niet precies het zwakke punt van internet: wie controleert de feiten?!

Sonja: ‘Dus beste Ton, bespaar me je verontwaardigde praatjes over platheid, en "de cliché’s" die "er wereldwijd ingeramd" zitten, want daar draag jij aan bij met je werk en je werkgever die naar eigen zeggen een expert in branding is. Begin daar dan eens mee, wanneer je verontwaardiging zo groot is.’

Allemachtig, wat heeft die Ton u in hemelsnaam misdaan dat u uzelf een dergelijk zuur en verheven toontje toestaat? Van waar al die agressie? En dan ook nog tegen de verkeerde.

Om het duidelijker te stellen voor u als slecht verstaander:
Zus, je hebt je priemend vingertje in het verkeerde achterwerk gestoken, geroken en pardoes zèlf een diaree aan conclusies laten wegsijpelen.

Neem gauw wat immodium. Een excuus aan Stan lucht wellicht ook op (want ik moet wel erg gniffelen bij de veronderstelde vriendschap tussen Stan en jouw Ton).

Sonja: ‘Dat is vervolgens mijn vraag.’
Maar ja, zal ik bovenstaande allemaal wel als antwoord versturen...
U kent mijn naam, blijft zelf anoniem dus plagen van mijn kant mag...
Maar het is ongetwijfeld veel te plat, veel te volks voor uwe edele maatstaven... En bovendien... wie weet hoeveel Sonja Alfredo’s er in Nederland rondlopen...? Zal ik dezelfde fout maken nu ik weet hoe het voelt...?

Laat me daarom als antwoord Ivo de Wijs parafraseren, die een leuke lymerick over uw vader-zaliger schreef:

D’r was eens ‘n Sonja in Toledo.
Die deed het zo graag met ‘n torpedo.
Pa-da-da-da-dam,
Pa-da-da-da-dam,
God, wat missen we Willy Alfredo.

Sonja zei

Hahaha! Ja, leuk geschreven. Meer had ik ook niet verwacht. Schop nooit tegen iemand's geloof of eigenwaan aan, een inhoudelijke reactie krijg je toch niet, alleen maar nog veel meer geloof en nog veel meer eigenwaan, teneinde de barst in het fundament op te vullen. Maar ja, ik kan het niet laten - best een afwijking hè Ton?

Anoniem zei

Hallo daar....
Jullie zijn beiden intelligent en scoren beiden goed!

Maar verlaag je alsjeblieft niet met vernederende woorden.

Dit is geen moraal van mijn kant, maar jullie zouden beiden zonder geruzie... in de regering moeten zitten! daar hebben ze dit talent nodig!
En..hoe komt er oorlog?
door deze "fout" die jullie beiden maken,..maar wie maakt er geen fouten? ik ken er een paar...en ze verschijnen regelmatig in de media!
Met vriendelijke groet!

Sonja zei

Ik heb geen ruzie hoor, ik vind het echt heel grappig geschreven. Daar zie ik wel talent in, een soort kruising tussen Toon Hermans en Ephimenco, heel originineel. Maar wanneer iemand met een zwaar gereformeerd vingertje gaat wijzen naar een ander terwijl hij zelf geen haar beter is, dan heb ik daar wel een mening over. Verder ben ik me niet bewust van enige 'vernedering' van mijn kant. Ik gebruik feiten bij mijn argumentatie, meer niet. Dat die niet vleiend blijken te zijn zijn, is niet mijn probleem.

Anoniem zei

Sonja, je bent echt een slecht verstaander, en ben je ook van SP transparant, of ben ik ook een Willy Alfredo.

Sonja zei

Ach gossie, doet ik niet naar jou luisterrruh Anoniem? Wat vervelend nou voor je.

Anoniem zei

Ton schrijft:

Geachte Steve Jobs, Apple Inc.

Het betreft hier een simpel ideetje dat evenwel oorlogen en ruzies kan voorkomen. Dus richt ik me direkt tot de baas, voor lager doen we het niet.
Bovendien ben ik een trouwe afnemer van de stroom gadgets uit uw tutti-frutti fabriek.

Voorheen zei men wel:
al is de waarheid nog zo snel,
de krant die achterhaalt haar wel.
Tijdens het joggen met zo’n nanootje van u op m’n hoofd, bedacht ik een variant:
al is de waarheid nog zo vlug,
internet schiet haar wel in de rug.
Tja, ik ben nou eenmaal geen Ephimenco. Maar duidelijk moge zijn dat er te vaak een lijk op m’n digitale deurmat valt, reeds in staat van ontbinding.

Welnu meneer Jobs, zodra ik op mijn computer iets naar de prullenbak sleep, vraagt het scherm verschrikt of ik wel zeker weet dat ik dit definitief wil verwijderen?!
Echter, zodra ik wil verzenden of uploaden volstaat een lichte aanraking.
De returnknop hoeft niet gelikt, beplakt en weggebracht te worden, het is onmiddellijk en onherroeplijk.

Daarom hangt er bij mij een briefje onder het scherm:
‘Ook al loop je over,
slaap er een nachtje over.’
Ja, ik ben ook geen Toon Hermans, maar daar heeft u ongetwijfeld uw copywriters voor. Of wie weet, komt hieronder nog wel iemand met een briljante verwoording.

Er mag best wat ongeloof in doorklinken:
‘Are you sure you want to send THIS?!’

Nu ik toch uw aandacht heb: als die produkten van u in Amerika voor zoveel minder over de toonbank kunnen....
Alvast bedankt.

Sonja zei

:) Goed om te lezen dat ik gebruiksdatum nog niet ben gepasseerd.