donderdag 13 juli 2006

De Volkskrant 14


Bij de commerciele media weet men vaak niet precies wat een feit is en wat een mening en dat is belangrijk aangezien wij voor het merendeel afhankelijk zijn van kennis die anderen aandragen. Sinds de komst van de massamedia bestaat het merendeel van onze kennis niet uit eigen ervaring, maar van horen zeggen. Vandaar ook het belang van propaganda, en van de opiniemakers.

De Volkskrant is een mooie illustratie. De Volkskrant-lezer wordt dagelijks geconfronteerd met meningen die als feiten zijn verpakt en omgekeerd, feiten die als meningen zijn verpakt, al naar gelang het beoogde effect. Niet dat daarover vergaderd wordt, geenszins, het is onderdeel van een gegroeide consensus, die verordonneert wie gelijk heeft en wie niet, wie belangrijk is en wie niet, en vooral wat de waarheid is en wat niet. En zo bestaat er wereldwijd in de media een bepaalde hierarchie van 'feiten' en 'verklaringen.'

Uit vrees nu dat de Volkskrant-lezer via de doorgaans selectieve berichtgeving nog steeds niet weet welke mening hij dient te hebben, schrijft de Volkskrant-redactie ook commentaren. Dit fenomeen dateert uit de tijd dat de krant nog een meneer was. De hoofdredacteur trok zich toentertijd terug in zijn kamer en schreef met zijn vulpen, onder het genot van een grote sigaar, een gewichtig hoofdredactioneel commentaar dat de eenvoudig lezer ademloos las. Wanneer men nu die commentaren nog eens naleest dan springen de tranen je in de ogen, van het lachen welteverstaan. Zoveel aanmatigende onnozelheid is niet bestand tegen de tand des tijds. 'Wij waarschuwen China voor de laatste maal,' en soortgelijke kolder.

Welnu, vandaag laat de krant onder de kop 'Bemoeienis gevraagd' de wereld het volgende weten: 'Met de ontvoering van twee Israelische soldaten door de Libanese Hezbollah-beweging dreigt het Midden-Oosten ten prooi te vallen aan een crisis die scherpere vormen kan aannemen dan de "geijkte"confrontaties tussen Israel en de Palestijnen.'

Wat staat hier? Er staat dat de huidige crisis ineens vanuit het niets is ontstaan door een 'ontvoering.' Hezbollah is daarvoor verantwoordelijk. Er staat niet bij dat Hezbollah een guerillabeweging is, die zich nog steeds verzet tegen de bezetting door Israel van enkele 'enclaves' in Zuid-Libanon. Verzet tegen bezetting mag volgens het internationaal recht. Er staat in het commentaar ook niet dat Israel gedreigd heeft met collectieve strafacties die verboden zijn volgens het internationaal recht, aangezien de burgerbevolking daarmee getroffen wordt. Zoiets heet terreur zodra Hezbollah dit doet. Zolang de Israelische strijdkrachten dit doen heet het in de terminologie van de Volkskrant een 'militair offensief.' Dat klinkt officieel en bijzonder wetig ook, maar het is het niet, zoals elke onafhankelijke waarnemer weet. In de aanhef wordt dus onmiddellijk duidelijk gemaakt dat Hezbollah begint en Israel reageert.

Ironisch is ook het gebruik van het woord "'geijkte' confrontaties," want daarmee worden bedoeld de confrontaties waarbij de Palestijnen met militair geweld worden afgestraft, zoals de dagelijkse praktijk aantoont. Nu die terreur beantwoord wordt met Libanees verzet, breekt er volgens de Volkskrant een echte crisis uit. Zolang de Palestijnen achtervolgd worden is er kennelijk niets aan de hand, Europa en de VS en een groot deel van de commerciele media kijken de andere kant optotdat de Israelische terreur tijdelijk is uitgewoed. 'De primaire verantwoordelijkheid voor deze escalatie ligt bij Hezbollah.' Waarom ook niet. Dat het niet op feiten berust, is iets dat voor de Volkskrant van geen belang is.

De Volkskrant vervolgt het betoog: 'Gevreesd moet worden dat ze (Hezbollah. svh) dit doet met stilzwijgende instemming van haar beschermheren in Damascus en Teheran. Dit maakt de situatie extra brisant.' Ook hier is de context weggelaten. Israel bezet sinds 1967 de Golan Hoogvlakte, heeft dit zelfs geconfisqueerd, en weigert dit terug te geven aan Syrie, dit allemaal in strijd met het internationaal recht. Op zijn beurt wordt Iran door Israel bedreigd met het bombarderen van zijn nucleaire installaties. Israel zelf beschikt dankzij een oorverdovend stilzwijgende goedkeuring van de VS en Europa over massavernietigingswapens, waaronder kernwapens. Ook deze informatie krijgt de Volkskrant-lezer niet te lezen. Kennelijk is dit allemaal irrelevant, en het is zeker irrelevant voor de boodschap dat de Palestijnen, dan wel de Syriers, dan wel de Iraniers slecht zijn en de Israeli's goed. 'Stilzwijgend' is alleen van toepassing zodra het arabieren of Iraniers betreft.

Wederom de Volkskrant: 'Hoewel het begrijpelijk is dat Israel deze nieuwe provocatie niet over zijn kant wenst te laten gaan, moet toch worden betwijfeld of een puur militaire reactie de juiste is. Na de onvoering van korporaal Gilad Shalit door Palestijnse militanten heeft de regering van premier Olmert het leger fors laten uitpakken om de Hamas-bestuurders in Gaza onder druk te zetten.' Hier worden we nu geconfronteerd met eng taalgebruik. Ik wil niet het woord fascisme gebruiken, omdat het mensen meteen kopschuw maakt, maar ik moet nu toch aan het taalgebruik van Mussolini denken toen hij zijn leger met moderne wapens de met speren uitgeruste Ethiopiers liet aanvallen. Het vermoorden van een gezin van negen personen, waarover de Volkskrant overigens zweeg, 'fors uitpakken' noemen, is misdadig taalgebruik van iemand die kennelijk nooit een gewapend conflict van nabij heeft meegemaakt. De uitgereten lichamen van gewone burgers als resultaat zien van het onder druk zetten van Hamas is geen journalistiek maar een vorm van verbaal terrorisme, waarvoor de schrijver gestraft zou moeten worden. De Volkskrant verzuimt ook te vermelden dat de huidige crisis niet begon met de gevangenneming van een tankschutter, maar in de weken daaraan voorafgaand, toen de Israelische strijdkrachten tenminste 30 Palestijnen om het leven brachten, de meerderheid van hen burgers. Dat heet in de terminologie van de macht: terrorisme. Ik hanteer daarbij de definitie van terreur zoals die staat afgedrukt in het Amerikaanse Leger Handboek, waarbij terrorisme omschreven wordt als ‘het bewust geplande gebruik van geweld of dreiging van geweld om doelen te bereiken die politiek, religieus, of ideologisch van aard zijn.’ Met andere woorden: het vernietigen van de burgerlijke infrastructuur en het bewust doden van Palestijnse burgers, het collectief straffen van een gehele bevolking is volgens de Volkskrant 'onder druk zetten,' en zeker geen terrorisme.

Na deze tendentieuze inleiding volgt het hoogtepunt van het commentaar: DE CONCLUSIE: 'Een crisis als deze vraagt om Amerikaanse en Europese bemoeienis op het hoogste niveau.'

Hoezo? Zodat de pro-Israel lobby de Westerse regeringen weer kunnen chanteren en hun wil doordrukken? Zowel Europa als de VS steunen Israel op economisch, militair en politiek gebied, terwijl ze de Palestijnse bevolking en haar democratisch gekozen regering boycotten. Voor een onafhankelijke waarnemer lijken dat nu niet bepaald de juiste bemiddelaars. Waarom niet India of China? Waarom alleen de blanke westerse elite naar voren geschoven? Omdat zij historisch gesproken zoveel mooie dingen hebben gedaan voor de wereld? Of omdat ze de Palestijnen in het verleden zo goedgunstig zijn geweest dat ze nu nauwelijks land over hebben om in te leven?

Twee lezers attendeerden me op het volgende: 'Uit de poll op Trouw blijkt overigens hoe gehersenspoeld de mensen zijn. 52% van de reageerders vindt de invasie terecht.' Dat lijkt me het directe resultaat van de onevenwichtige pro-Israel verslaggeving. Op deze manier escaleert het conflict nog meer. Ik ben er steeds meer van overtuigd dat de commerciele media onderdeel van het probleem is geworden, niet alleen in het Midden-Oosten, maar wereldwijd.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

In betere tijden werden dit soort krantenmakers tegen de muur gezet...

Nu serieus: er zit een heus patroon in hun berichtgeving. Is het nou gemakzucht of bewust kwaad?

Thesingh zei

Ik zou het ook wel eens willen weten. Laatst hoorde ik ook minister Kamp op de radio dingen uitkramen waarbij ik het volgende dacht: Deze man kan heel er goed liegen of hij gelooft echt wat hij verkondigt.

Ik moet dan ook denken aan de term doublethink:

The power of holding two contradictory beliefs in one's mind simultaneously, and accepting both of them. ... To tell deliberate lies while genuinely believing in them, to forget any fact that has become inconvenient, and then, when it becomes necessary again, to draw it back from oblivion for just so long as it is needed, to deny the existence of objective reality and all the while to take account of the reality which one denies—all this is indispensably necessary.

Overigens vind ik de paralellen die je kunt trekken tussen 1984 en de huidige situatie in de wereld zeer bijzonder.

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...